Nekropolia odsłania tajemnice

Pomysł na uprzątnięcie byłego cmentarza ewangelickiego pojawił się już dawno. Pierwotnie wszystkie prace miały polegać na usunięciu chwastów, zakrzaczeń, śmieci i oczyszczeniu istniejących grobów. Już w trakcie ubiegłorocznych prac porządkowych okazało się, że na niewielkim pagórku znajduje się nie kilka, a kilkadziesiąt starych grobów. Ostatecznie uporządkowano teren wokół 77 grobów. Natrafiono także na kamień, na którym wyryta jest data - 1837 rok.

Wielka pomoc aresztantów

-Dzięki przychylności dyrekcji Zakładu Karnego w Kwidzynie w pracach pomogli osadzeni w nim aresztanci. Ich wielka pomoc pozwoliła na wykonanie prac porządkowych w tak dużym zakresie. W grudniu ubiegłego roku zakończyliśmy pierwszy etap porządkowania nekropolii. Na czerwiec zaplanowaliśmy odkopanie i prawidłowe ustawienie ocalałych nagrobków. Upływający czas zrobił niestety swoje i sporo nagrobków zostało zniszczonych przez rosnące w pobliżu drzewa. Tam gdzie było to możliwe odnowiliśmy jednak napisy informujące o tym, kto w danym grobie spoczywa. Udało się to zrobić na 12 grobach - mówi Roman Chmielowski, inicjator ratowania ewangelickiego cmentarza w Cyganach.

Roman Chmielowski podkreśla, że jego marzeniem jest ustawienie na cmentarzu specjalnej tablicy, na której pojawią się nazwiska wszystkich pochowanych byłych mieszkańców Cygan. Listę takich osób otrzymał już od konserwatora zabytków. W trakcie oczyszczania grobowców okazało się też, że oprócz ewangelików, na cygańskiej nekropolii pochowani są również mieszkańcy wyznania rzymskokatolickiego.

Przyjazd gości z Niemiec

Mieszkaniec Cygan śpieszył się z pracami porządkowymi bowiem już na początku lipca wieś mają odwiedzić goście z Niemiec.

-O planowanej wizycie poinformował mnie Manfred Ortmann, przewodniczący kwidzyńskiego Towarzystwa Kulturalnego Ludności Niemieckiej „Ojczyzna”. Zgodnie z wieloletnią tradycją, na początku wakacji Powiśle odwiedzają byli mieszkańcy tych okolic. Wśród gości będą również byli mieszkańcy Cygan lub ich potomkowie. Kiedy przyjadą do Cygan, zobaczą odnowiony cmentarz – podkreśla R. Chmielowski.

Zaprzecza jednak, że prace zostaną zakończone już w czerwcu. Trzeci etap prac przewidziany jest bowiem na jesień tego roku.

Powstanie tablica oraz znak

W planach jest wykonanie specjalnej tablicy informacyjnej z krótką historia miejscowości i listą pochowanych mieszkańców. Ponadto Roman Chmielowski będzie się starał także o umieszczenie tuż przy drodze powiatowej specjalnego drogowskazu wskazującego jak dojechać do cmentarza.